Pazaryeri Analitik ve Raporlama -

İşinizi Verilerle Büyütme Rehberi

E-ticaret pazar yerleri, satıcılara sadece bir satış platformu değil, aynı zamanda işlerinin nabzını tutan paha biçilmez bir veri hazinesi sunar. Hangi ürünlerin daha çok sattığını, müşterilerin ne aradığını, reklamlarınızın ne kadar etkili olduğunu ve en önemlisi, nerede kâr ettiğinizi anlamak için bu verilere ihtiyacınız vardır. Pazaryeri analitik ve raporlama araçlarını etkin kullanmak, körlemesine satış yapmaktan kurtulmanızı ve stratejik kararlar almanızı sağlar.

Bu rehber, pazaryeri verilerini anlamak, yorumlamak ve işinizi bir üst seviyeye taşımak için izlemeniz gereken 5 temel adımı detaylandırır.

1. Temel Metrikleri Anlama: Hangi Veri Ne Anlama Geliyor?

Pazar yerlerinin satıcı panelleri, birçok farklı metrik sunar. Bu metrikleri doğru yorumlamak, analizin ilk adımıdır.

Toplam Satışlar: Belirli bir dönemdeki brüt gelirinizdir.
Net Satışlar: İadeler ve iptaller düşüldükten sonraki gelirinizdir. Gerçek performansınızı gösterir.
Dönüşüm Oranı (Conversion Rate): Sayfanızı ziyaret eden kullanıcıların yüzde kaçının satın alma işlemi gerçekleştirdiğini gösterir. Yüksek dönüşüm oranı, ürün listenizin ve fiyatınızın cazip olduğunu gösterir.
Ortalama Sipariş Değeri (AOV – Average Order Value): Bir müşterinin tek bir alışverişte ortalama ne kadar harcadığını gösterir. Bu değeri artırmak, daha az müşteriyle daha çok gelir elde etmenizi sağlar.
Reklam Geri Dönüşü (ROAS – Return on Ad Spend): Reklam harcamanızın her 1 TL’si için ne kadar gelir elde ettiğinizi gösterir. ROAS = Reklam Geliri / Reklam Harcaması.
Stok Gün Sayısı: Mevcut stokunuzun, ortalama satış hızınıza göre kaç gün yeteceğini gösterir.

Tablo 1: Temel Metriklerin Örnek Verileri ve Yorumları

Metrik	Örnek Veri	Yorum
Dönüşüm Oranı	%3.5	Sektör ortalaması %2-3’tür. Bu, ürün sayfanızın başarılı olduğunu gösterir.
Ort. Sipariş Değeri	150 TL	Paket satışlar veya ek ürün önerileriyle artırılabilir.
ROAS	5.2	Reklam harcadığınız her 1 TL’ye karşılık 5.2 TL gelir elde ediyorsunuz. Kârlı bir kampanya.
Stok Gün Sayısı	15 gün	Yakında stok tükenme riski var. Hızlıca yeniden sipariş vermelisiniz.

E-Tablolar’a aktar

2. Satış ve Trafik Raporlarını Yorumlama

Pazar yerleri, satışlarınızın ve sayfa trafiğinizin kaynaklarını gösteren detaylı raporlar sunar.

En Çok Satan Ürünler Raporu: En çok satan ürünlerinizi düzenli olarak inceleyin. Bu ürünlere daha fazla stok yatırımı yapın ve reklam bütçenizi bu ürünlere yönlendirin.
En Çok Görüntülenen Ürünler: Sayfası en çok görüntülenen ancak dönüşüm oranı düşük olan ürünlerinizi belirleyin. Bu, ürün sayfanızda veya fiyatlandırmanızda bir sorun olabileceğini gösterir.
Anahtar Kelime Performansı: Müşterilerin ürünlerinizi bulmak için hangi anahtar kelimeleri kullandığını analiz edin. Bu verileri, ürün başlıklarınızı ve açıklamalarınızı optimize etmek için kullanın.
Satış Kaynağı Analizi: Satışlarınızın nereden geldiğini (organik arama, reklam, marka sayfası vb.) öğrenin. Bu, pazarlama stratejinizin hangi alanlarda daha etkili olduğunu anlamanızı sağlar.

3. Finansal Raporlama ve Kârlılık Analizi

E-ticaret başarısı sadece cirodan ibaret değildir; gerçek kârlılığı anlamak için tüm maliyetleri dikkate almalısınız.

Aylık Kâr/Zarar Tablosu:
1. Brüt Gelir: Toplam satışlar.
2. Brüt Kâr: Brüt gelirden ürün maliyetlerini ve pazar yeri komisyonlarını çıkarın.
3. Net Kâr: Brüt kârdan kargo, reklam, iade ve diğer operasyonel giderleri çıkarın.
Komisyon ve Gider Analizi: Pazar yerlerinin aldığı komisyonlar, kargo ücretleri ve reklam harcamaları, kârınızı ciddi şekilde etkiler. Bu giderleri düzenli olarak inceleyin ve maliyetleri düşürmek için fırsatlar arayın.

Grafik 1: Gelir ve Giderlerin Aylık Dağılımı (Örnek)

|-------------------------------------------------------|
|  Gelir - Gider Grafiği                                 |
|         ^                                             |
|   15K  |                 /                          |
|   10K  |        /       /                            |
|    5K  |-------*------------------*--------------|
|    0   | Gelir | Gider |  Gelir  | Gider |
|        | Ocak  | Ocak  | Şubat | Şubat |
|-------------------------------------------------------|
|  (Not: Gelir ve Giderler, aylık karşılaştırılabilir olmalıdır.) |

Bu grafik, aylık gelir ve giderlerinizi görselleştirerek kârlılığınızı net bir şekilde görmenizi sağlar.

4. Performans İyileştirme İçin Veri Kullanımı

Analiz, sadece rakamlara bakmak değildir; bu rakamları aksiyona dönüştürmektir.

Düşük Dönüşüm Oranlı Ürünleri İyileştirme: Bir ürün sayfanızın dönüşüm oranı düşükse, ürün görsellerini güncelleyin, fiyatlandırmayı gözden geçirin veya ürün açıklamasını daha ikna edici hale getirin.
Reklam Kampanyalarını Optimize Etme: ROAS’ı düşük olan reklam kampanyalarını durdurun. En iyi performans gösteren anahtar kelimelere daha fazla bütçe ayırın.
Stok Yönetimini Geliştirme: Satış raporlarına göre en çok satan ürünleriniz için stok seviyelerinizi düzenli olarak kontrol edin. Stok tükenmesi yaşamamak için talep tahminlerinizi güncelleyin.

5. Pazar Yeri Dışı Analitik Araçları

Pazar yerlerinin kendi raporlama araçları dışında, işinizi daha derinlemesine analiz etmenizi sağlayacak araçlar da mevcuttur.

Google Analytics: Kendi e-ticaret siteniz varsa, Google Analytics ile ziyaretçi davranışlarını, en çok ziyaret edilen sayfaları ve dönüşüm hunilerini analiz edebilirsiniz.
Üçüncü Parti Araçlar: Amazon satıcıları için Jungle Scout, Helium 10 gibi araçlar, rakip analizi yapmanıza ve kârlı ürünleri bulmanıza yardımcı olur.
Excel veya Google Sheets: Tüm pazaryeri verilerinizi tek bir tabloda toplayarak kendi özel raporlarınızı oluşturabilir ve farklı metrikleri birbiriyle ilişkilendirebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Hangi metrik daha önemli: Dönüşüm oranı mı, yoksa ortalama sipariş değeri mi? Her ikisi de önemlidir. Yüksek dönüşüm oranı, ürün sayfanızın iyi çalıştığını gösterir; yüksek AOV ise daha az maliyetle daha çok kâr ettiğinizi gösterir. İdeal olan, her ikisini de optimize etmektir.

Analitik için ne kadar zaman ayırmalıyım? Temel metriklerinizi günlük veya haftalık olarak kontrol edin. Aylık olarak ise daha detaylı bir kâr/zarar analizi yapın ve stratejik kararlarınızı bu verilere dayandırın.

Pazar yeri analitik verileri ne kadar güvenilirdir? Pazaryerlerinin sağladığı veriler genellikle güvenilirdir. Ancak, bu verileri kendi iç operasyonel verilerinizle (üretim maliyeti, paketleme gideri vb.) birleştirerek daha doğru bir finansal tablo elde etmelisiniz.

Pazar yeri analitik ve raporlama, e-ticaretteki başarınızın en önemli kılavuzudur. Verileri anlamak ve onlara göre hareket etmek, rekabetin bir adım önüne geçmenizi ve işletmenizi sürdürülebilir bir şekilde büyütmenizi sağlar. Veriye dayalı kararlar, tahminlerden çok daha değerlidir.

Sizce pazar yeri analitiği ile pazar yeri dışı analitik araçlarını birleştirmek neden bu kadar önemlidir?